BOEKEN

De Bible Belt (2025) non-fictie

De streng gereformeerde inwoners van de Bible Belt worden doorgaans afgeschilderd als ouderwetse, bekrompen mensen met gedateerde opvattingen over abortus, homoseksualiteit, genderneutraliteit, euthanasie, de doodstraf en de positie van de vrouw. Maar klopt dat beeld wel?
Met open vizier probeert Jonah Falke – ongelovige onder de gelovigen – door te dringen tot het dagelijks leven in de Bible Belt. Hij spreekt dominees, moeders, jongeren, twijfelaars en SGP’ers, bezoekt kerkdiensten, studiedagen, gevangenissen en uitvaarten, en logeert bij een gereformeerd gezin in Zeeland. Gaandeweg maken zijn oorspronkelijke aannames en vooroordelen plaats voor waardering en respect voor dit godvrezende deel van Nederland.

De geschiedenis van mijn sok (2023) non-fictie

Aangespoord door zijn oudtante, die vreest dat de familie zal uitsterven als hij zich niet voortplant (‘Je hebt een opdracht in je leven, jongen!’) en de memoires van zijn opa, gaat Jonah op zoek naar zijn voorouders. Welke bloedlijn zou hij precies voort gaan zetten?

In het Duitse stadje Schmallenberg te Sauerland begon de familie Falke – behorend tot de oudste adel van Europa – ooit sokken te breien. Ze werden er wereldberoemd en uiteindelijk steenrijk mee. Jonah is de laatste erfgenaam van de familie, de stamhouder, van de arme tak welteverstaan. Zijn voorvader liep van Sauerland naar Nederland om zijn geluk te beproeven. Zijn nazaten werden soldaten, molenaars en conciërges, leidden geen grootse levens.

Een reis langs nog levende familieleden die hem via oostelijk Nederland naar New York, Canada, Berlijn en uiteindelijk Schmallenberg brengt. Onderweg vertelt iedereen zo zijn eigen versie van de waarheid en blijkt achter de ogenschijnlijk keurige familie een geschiedenis van sadisme en geweld schuil te gaan.

Voor meer info klik hier.

‘Voortreffelijke stijl en opbouw. Een effectieve, beeldende schrijfstijl die wat kortaf is, maar nooit lomp. Dit is non-fictie die moeiteloos kan doorgaan voor fictie.’ De Volkskrant. 

‘Zijn boek leest als een parade van gefnuikte ambities, van kleine levens die zich door hun afkomst niet of nauwelijks aan de sociale klasse kunnen ontworstelen, mooi, beeldend en met mededogen opgeschreven.’ Het Parool.

‘Falkes vermogen de werkelijkheid treffend en tegelijkertijd poëtisch te vangen, zorgt voor een boek vol flarden fantastisch proza. De markante en gelaagde personages lijken door dat schemergebied tussen non-fictie en proza ook een extra diepgang te krijgen. Ze doen zo meedogenloos eerlijk aan dat je je als lezer soms plaatsvervangend schaamt.’ NRC

‘Falke onthult de diepere lagen van zijn ogenschijnlijk keurige familie. Onconventionele familiegeschiedenis. Hard en mild tegelijk.’ Trouw.

‘Heerlijk droog observerend en tragikomisch.’ VPRO-gids.

‘De geschiedenis van mijn sok is droog, wijs, een verslag van het leven.’ Roxane van Iperen. 

‘Mensen, mensen, mensen, de beste volksschrijver van Ulft en verre omstreken is at it again. Wat een geweldig boek, vanaf de eerste pagina raak.’ Gijs Wilbrink

‘Jonah Falke tekent al zijn belevenissen op tot in de allerkleinste details. Zijn alertheid is aanstekelijk en de lezer blijft daardoor verzonken in de tekst zodat geen aanwijzing over het hoofd wordt gezien. De naam Falke verandert langzaam in een doordringende metafoor. Familie als sok, gemaakt van een stof die aanvoelt als je eigen huid, die je argeloos draagt en zelfs met gemak kwijtraakt.’ Radio 1 Non fictie boek van de maand.

Van armoede (2022) non-fictie / reportages

“De armoede in Nederland neemt toe. Alles is er in Nederland om mensen te helpen, maar instanties en overheden communiceren niet met elkaar. De hulpverleners die mensen wél helpen, moeten vaak van de regels afwijken. Jonah Falke onderneemt in een reeks reportages een persoonlijke zoektocht naar armoede in Nederland. 

Voor meer informatie klik hier.

‘Wat een belangrijk thema, wat goed systematisch bij de kop gepakt, en wat een goede vorm en stijl: strak en op de een of andere manier toch warm. Falke is een kind van Joseph Roth.’ Geert Mak, journalist en non-fictieschrijver

‘Een fantastisch en belangwekkend boek.’ Marjolein Moorman, wethouder Armoedebestrijding in Amsterdam voor de PvdA

‘Prachtig boek.’ NRC

‘Begenadigd schrijver.’ De Groene Amsterdammer

“De jury was unaniem: dit is de onbetwiste winnaar van de Mercur Reportage van het Jaar 2022: Het verschuift je wereldbeeld, wij maken dit hopelijk niet mee. Het maakte diepe indruk op de jury.” Uit: Juryrapport Mercurs 2022 (Van Armoede won de Mercur voor reportage van het jaar)

Dagboek uit Zundert (2020) verslag / dagboeknotities 

‘In het atelier schilder ik portretten van schrijvers die me de afgelopen jaren hebben ontroerd. Wat deze mensen gemeen hebben met Van Gogh is dat ze hun geboortegrond hebben verlaten. Sommige vanwege hun geloof, andere gestuwd door nieuwsgierigheid, maar allen blijven ze zich in hun werk verhouden tot de plek waar ze vandaan komen.’ 

Volgens kunstenaar en schrijver Jonah Falke sloop de levenslust pas in Van Goghs werk toen hij naar elders vertrok, Zundert verliet. ‘Je verplaatsen – om tot iets anders te komen – lijkt me net zo natuurlijk als de zon die in het oosten opkomt en in het westen ondergaat.’ 

Hoe zijn werk ook veranderde,Van Gogh is nooit helemaal losgekomen van zijn geboortegrond.Vlak voor zijn dood, na jarenlang verblijf in wereldsteden, schrijft hij zijn moeder: ‘Ik ben er toch als een boer uit Zundert uit blijven zien. Ik verbeeld me soms ook dat ik zo gevoel en denk. Alleen zijn de boeren van meer nut in de wereld.’ 

Het leek Falke verstandig om ook te schrijven in Zundert. Dit dagboek is het resultaat. De schrijver lijkt soms tegen wil en dank schilder te zijn, geeft de lezer een inkijkje in een moeizaam maakproces en raakt bevriend met de plaatselijke dakloze Joke, die hem heilig verklaart. Elke dag schrijft hij – net als Van Gogh aan zijn broer – over het schilderen, het dagelijks leven in Zundert en de chaos in de rest van de wereld.

Voor meer informatie klik hier

De mooiste vrouw van de wereld (2019) roman

Jonah leidt een even zorgeloos als richtingloos bestaan. Terwijl zijn vriendin carrière maakt brengt hij zijn tijd het liefst door in de Neue Liebe, een bordeel net over de grens waar status en afkomst van geen belang zijn. Daar ontmoet hij Hugo, die hem vraagt om voor ‘de mooiste vrouw van de wereld’ te zorgen terwijl hij met zijn zigeunerband op tournee gaat. Jonah komt terecht in een spagaat tussen de wereld van de succesvolle mensen en het vrolijke niemandsland aan de zelfkant van de maatschappij, waar wordt gedronken en gedanst tot iedereen erbij neervalt en de rundvleessalade in de gordijnen zit. Als zijn vriendin aankondigt dat het tijd wordt voor een kind, moet hij kiezen. Of beslist het lot anders?
De mooiste vrouw van de wereld is een geestig, rauw en levenslustig portret van een jongen die doet wat er van hem verwacht wordt, maar niet weet wat hij zelf van het leven verlangt.

‘Ik vind Falke een van de interessantste stemmen van een nieuwe generatie schrijvers. Eigen, scherp, pretentieloos. In De mooiste vrouw van de wereld schetst hij een universum dat groezelig is, maar na lezing te verkiezen boven iedere andere realiteit.’ Roxane van Iperen

De mooiste vrouw van de wereld intrigeert. Door de droogkomische toon die een flinke portie tragiek maskeert.’ De Morgen

‘Echt een fantastisch boek. De mooiste vrouw van de wereld is niet eenduidig maar het bevraagt, zoals literatuur moet doen.’ Pieter van der Wielen | VPRO Nooit meer slapen

De mooiste vrouw van de wereld vond ik een van de beste boeken uit 2019. Zo rauw, zo pijnlijk, zo menselijk.’ James Worthy | Esquire

De mooiste vrouw van de wereld van Jonah Falke ademt de sfeer van de meester, Joseph Roth.’ Het Joseph Roth Genootschap

Voor meer informatie klik hier

Steak Tartaar (2017) een verhaal 

“Het probleem van kunstenaars lijkt me dat ze vooral in zichzelf geïnteresseerd raken en steeds minder in de wereld. Maar misschien doen de meeste mensen dat wel. Het kan vervelende gevolgen hebben. Om mezelf  – als kunstenaar en misschien ook als mens, wat te beteugelen heb ik besloten om deze week wat te doen voor een ander. Althans ik wil het proberen. Tijdens mijn week in de Torenkamer in Vondel CS in het Vondelpark in Amsterdam, zal ik iedere dag een paar uur doorbrengen met Bennie van Uum. Een hulpbehoevende man van eind tachtig.”  Steak Tartaar is het verslag van de wandelingen door het park. 

Voor meer informatie klik hier

Bontebrug (2016) roman

Robert komt uit de Achterhoek – schuurfeesten, brommers, eindeloze luchten. Nu studeert hij aan de kunstacademie onder de hoede van schildergod Josef Swartz. Robert moet kiezen: tussen de populieren van zijn geboortegrond en de lichtjes van de stad; tussen een onbezorgd leven en tomeloze ambitie; tussen een langeafstandsrelatie met de mooie Brona en de minnares van zijn mentor. Bontebrug is een klassieke coming of age-roman, op het papier gesmeten door een geboren schrijver.

‘De betreurde Jan Wolkers heeft zijn opvolger gevonden.’ De Gelderlander

‘Bontebrug is zo onbedaarlijk grappig en mooi. Gewoon vanzelf, lijkt het, alsof hij daar geen moeite voor heeft gedaan.’ Peter Buurman

‘Geen origineel thema, en daarom des te knapper dat Falke met zijn beschrijvingen van beide werelden de lezer blijft boeien.’ VPRO Gids

‘Goed geschreven. Met veel (platte) humor, want geen goede roman zonder humor’ Het Parool

Voor meer informatie klik hier